کلاچ یکی از بخش‌های مهم خودرو و رابط بین گیربکس و موتور است که در ابتدا توان موتور را به جعبه دنده و بعد از آن این توان را به چرخ‌ها منتقل می‌کند. در خودروها مجموعه کلاچ اولین عضو در مسیر انتقال یا قطع انتقال نیرو، از موتور به چرخ‌ها می‌باشد. موتور احتراق داخلی، نیرو تولید می‌کند، اما بدون کلاچ، هیچ راهی برای تبدیل آن به انرژی مکانیکی و حرکت خودرو وجود نخواهد داشت. خودروسازان انواع مختلفی از کلاچ را برای خودروهای مختلف تولید می‌کنند، زیرا کلاچ‌ها در انتقال قدرت و کنترل آن نقش مهمی دارند. آنها حرکت چرخشی یک شفت را به شفت دیگر منتقل کرده و امکان انتقال یکپارچه قدرت و گشتاور را فراهم می‌کنند.
کلاچ‌ها موتور را قادر می‌سازند تا در حالت ثابت کار کند و انتقال نیرو از موتور به چرخ‌های انتقال و محرک را تسهیل می‌کند. در دنیای خودرو انواع مختلفی از کلاچ برای قرار دادن ترکیب‌های مختلف موتورها و گیربکس‌ها وجود دارد.
رایج‌ترین انواع کلاچ مورد استفاده در وسایل نقلیه شامل کلاچ اصطکاکی، کلاچ چند صفحه‌ای، کلاچ الکترومغناطیسی و الکتروهیدرولیک، کلاچ گریز از مرکز، کلاچ مرطوب و خشک و کلاچ مخروطی می‌باشد.
انواع کلاچ
1. کلاچ اصطکاکی پایه
کلاچ اصطکاکی رایج‌ترین کلاچ از انواع سیستم کلاچ خودرو است که از نیروی اصطکاک، جهت درگیری استفاده می‌نماید. اکثر خودروها از کلاچ اصطکاکی استفاده می‌کنند که تمام اجزای آن معمولی است که احتمالا قبلاً دیده یا شنیده‌اید. کلاچ از یک یاتاقان آزاد کننده، یک صفحه فشار و یک صفحه کلاچ تشکیل شده است و توسط یک کابل یا با استفاده از هیدرولیک کار می‌کند.
اکثر خودروها از یک کلاچ ساده تک صفحه‌ای استفاده می‌کنند و فقط موتورهای با قدرت بالاتر برای درگیر شدن صحیح گیربکس به کلاچ چند صفحه‌ای نیاز دارند. یاتاقان برای درگیر کردن یا جدا کردن چرخ فلایویل و گیربکس استفاده می‌شود.
2. کلاچ چند صفحه‌ای
کلاچ‌های چند صفحه‌ای، همانطور که از نام آن پیداست، از صفحات یا دیسک‌های اصطکاکی متعدد تشکیل شده‌اند و به طور مشابه به روش فوق کار می‌کنند. دیسک‌های متعدد فضای بیشتری را برای تماس با یکدیگر فراهم می‌کنند.
هرچه تعداد صفحات بیشتر باشد، ظرفیت انتقال گشتاور بیشتر است. این به نوبه خود به آن اجازه می‌دهد تا گشتاور خروجی بسیار بیشتری را بدون آسیب رساندن انجام دهد. انباشته شدن این صفحات آنها را قادر می‌سازد تا به اندازه یک کلاچ معمولی قرار بگیرند.
3. کلاچ‌های الکترومغناطیسی و الکتروهیدرولیک
کلاچ‌های الکترومغناطیسی از یک نیروی مغناطیسی برای درگیر شدن و جدا کردن کلاچ در یک وسیله نقلیه یا ماشین استفاده می‌کنند. عامل اصلى عمل قطع و وصل حرکت، انرژى حاصل از الکترومغناطیسى است. این کلاچ‌ها سریع قطع و وصل مى‌شوند و از نظر ابعادى نسبتا کوچک هستند.
4. کلاچ‌های گریز از مرکز
به کلاچ‌های گریز از مرکز، کلاچ اتوماتیک نیز گفته می‌شود، زیرا به پدال کلاچ نیازی ندارید و کنترل کردن آن به شکل خودکار و از طریق دور موتور انجام می‌شود. یک توپی در مرکز وجود دارد که با میل لنگ موتور قفل شده است. چندین کفشک از طریق فنرها به این هاب متصل می‌شوند و سطح بیرونی هر کفشک با مواد اصطکاک پوشانده شده است. هنگامی که توپی شروع به چرخش می‌کند، کفشک‌ها به همراه آن نیز شروع به چرخش می‌کنند.
5. کلاچ مرطوب و خشک
کلاچ‌های مرطوب از صفحات متعددی (در خودروها) تشکیل شده‌اند و دارای منبع روغن برای روانکاری و خنک سازی قطعات هستند. آنها در موقعیت‌های گشتاور بالا -که دارای سطوح اصطکاک بالا هستند- کاربرد دارند و روغن موجود در این سیستم باعث نرم‌تر شدن و کاهش صدای قطعات می‌شود.
کلاچ‌های خشک فاقد روغن و تک صفحه‌ای هستند. این بدان معنی است که آنها می‌توانند کارآمدتر باشند، زیرا روغن کاری می‌تواند منجر به عدم اصطکاک بین صفحات شود.
6. کلاچ مخروطی
کلاچ مخروطی می‌تواند گشتاور بیشتری را نسبت به کلاچ‌های تک صفحه‌ای با همان اندازه منتقل کند زیرا منطقه اصطکاکی نسبتاً بزرگتری دارد. کلاچ مخروطی از دو طبل یکی نر و دیگری ماده تشکیل شده است.
درام نر به میل لنگ موتور متصل است و دارای یک آستر اصطکاکی داخلی است، در حالی که درام مادگی بر روی یک محور اسپلینت نصب شده و دارای یک آستر اصطکاکی خارجی است.
در این مقاله ما در مورد انواع رایج کلاچ بحث کردیم، امیدوارم این مطلب مفید بوده باشد اگر چنین است، لطفاً نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
منبع: studentlesson
