آشنایی با انواع روغن موتور خودرو

برای اینکه موتور خودرو به طور مداوم و درست عمل کند باید روغن آن به طور مرتب تعویض شود تا از زنگ زدگی و داغ شدن بیش از حد موتور جلوگیری شود. شما از کدام روغن موتور استفاده می‌کنید و چگونه کار می‌کند؟

بیایید سوالات شما را یک به یک بررسی کنیم، ابتدا به اولین نکات بپردازیم.

روغن موتور خودرو چیست؟

روغن موتور یک مایع غلیظ است که برای روان سازی قسمت‌های متحرک موتور، به حداقل رساندن اصطکاک و فرسایش، کمک به کاهش حرارت و جذب ذرات معلق و رسوبات لجنی حاصل از احتراق استفاده می‌شود و به همین دلیل به آن روان کننده موتور یا روغن موتور نیز گفته می‌شود.

روغن موتور چه می‌کند؟

روغن خودرو سه نقش بسیار مهم را ایفا می‌کند:

قطعات متحرک موتور را روان کرده و اصطکاک را کاهش می‌دهد.
گرما را جذب می‌کند و از گرم شدن بیش از حد موتور جلوگیری می‌کند.
قطعات موتور را می‌پوشاند و از آنها در برابر سایش و خوردگی محافظت می‌کند.

چرا خودروها به روغن موتور احتیاج دارند؟

موتورهای درون سوز دارای اجزای متحرک زیادی هستند، هنگامی که این قطعات به یکدیگر ساییده می‌شوند، اصطکاک ایجاد می‌کنند که انرژی جنبشی را به گرما تبدیل می‌کند.

ممکن است هنگام رانندگی متوجه آن نشوید اما ممکن است چند مشکل جدی در موتور خودرو اتفاق بیفتد:

همه چیز داغ می‌شود: اصطکاک ثابت باعث تولید گرما می‌شود و در نهایت ممکن است باعث گرم شدن بیش از حد موتور شود.
بازده کاهش پیدا می‌کند: با تبدیل انرژی جنبشی به گرما، باید سوخت بیشتری سوزانده شود بنابراین مصرف سوخت افزایش می‌یابد.
قدرت خروجی کاهش می‌یابد: ممکن است به دلیل کاهش قدرت، عملکرد خودرو کمتر شود.
قطعات موتور شروع به تخریب می‌کنند: در صورت عدم کنترل برخی موارد ممکن است خرابی موتور اتفاق بیفتد.
خوشبختانه شما می‌توانید کاری کنید که این سرنوشت غم انگیز برای موتور خودرو اتفاق نیفتد، تنها کافی است روغن مناسبی برای ماشین خود انتخاب کنید.

روغن موتور از چه چیزی تشکیل شده است؟

روان کننده‌های موتور با استفاده از ترکیبات نفتی یا هیدروکربنی به عنوان روغن پایه فرموله می‌شوند. آنها ممکن است حاوی یک یا چند افزودنی یا هیچکدام از آنها باشند. افزودنی‌ها، عملکرد روانکاری موجود روغن پایه را افزایش می‌دهند و به مشکلات رایج موتور خودرو کمک می‌کنند. رایج‌ترین مواد افزودنی عبارتند از:

مواد ضد اکسیداسیون و خوردگی: از زنگ زدگی جلوگیری می‌کند.
معلق کننده: موتور را از لجن پاک می‌کند و ذرات دوده را در روغن معلق نگه می‌دارد.
مواد شوینده: رسوبات روی اجزای فلز داغ را از بین می‌برد، اسیدها را خنثی می‌کند و تجزیه روغن را کند می‌کند.
عامل ضد کف: از تشکیل فوم‌های مداوم جلوگیری می‌کند.
عامل ضد سایش: تماس فلز به فلز را کاهش می‌دهد.
اصلاح اصطکاک: برای بهبود کارایی اصطکاک را کاهش می‌دهد.
ادتیوهای فشار بالا: سایش قطعات در معرض فشار را کاهش می‌دهد.
بهبود دهنده شاخص گرانروی: تغییر ویسکوزیته را با تغییرات دما کند می‌کند.
افزودنی پایین آورنده نقطه ریزش: نقطه ریزش روغن موتور پایین­‌ترین دمایی است که در آن دما روغن موتور هنوز سیالیت خود را حفظ می­‌کند و از تبلور موم در روغن در دمای پایین جلوگیری می‌کند.
نرم کننده مهر و موم: مهر و موم را بازیابی می‌کند و از نشت جلوگیری می‌کند.

انواع مختلف روغن موتور چیست؟

چهار نوع روغن موتور وجود دارد که هر کدام برای اهداف خاصی طراحی شده‌اند. نوع روغن موتور را با توجه به مدل خودرو و بر اساس میزان رانندگی‌تان نتخاب کنید.

1. روغن  معمولی

پایه این روغن نفت‌خام است و از ترکیب روغن‌های پایه هیدروکربن‌ها، پلی اینترنال الفین و پلی آلفا الفین‌ها تولید می‌شود. اگر خودروی شما مدل جدید است، این روغن موتور برای آن مناسب خواهد بود. روغن موتور معمولی حاوی عناصر شوینده و همچنین اصلاح کننده‌های اصطکاک، بازدارنده‌های خوردگی، اصلاح کننده‌های ویسکوزیته، عوامل فشار شدید، مواد افزودنی ضد کف و پخش کننده‌ها است. برای خودروهایی با مسافت پیموده شده کم (حدود 2200 کیلومتر) ایده‌آل است. اگر روغن موتور اتومبیل خود را در فواصل 4 ماهه تعویض کنید به ندرت به فرمولاسیون روغن تهاجمی‌تری نیاز خواهید داشت.

2. روغن موتور کاملاً سنتتیک

این نوع روغن‌ها نیاز به تصفیه نفت خام ندارند، بلکه از ترکیبات شیمیایی تولید می‌شوند که به صورت مصنوعی است. اتومبیل‌هایی که عملکرد بالایی دارند به مقدار روان کننده مناسبی نیاز دارند. اگر خودروی شما جزء این خودروهاست باید روغن موتور کاملاً مصنوعی را انتخاب کنید. همانطور که از نامش پیداست، این روغن‌ها از نظر شیمیایی مهندسی شده‌اند؛ بنابراین، مولکول‌های روغن از نظر شکل یکنواخت‌تر هستند و ناخالصی کمتر و خواص بهتری در مقایسه با روغن‌های معدنی دارند. مواد شیمیایی تشکیل دهنده تحت آزمایشات دقیق آزمایشگاهی تولید می‌شوند تا از خلوص و دقت بالای آن اطمینان حاصل شود. در شرایط شدید، این نوع روغن عملکرد بهتری نسبت به روغن‌های معمولی دارد. روغن‌های کاملاً مصنوعی دارای ویسکوزیته فوق العاده هستند، به این معنی که آنها بسیار غلیظ هستند و دارای خاصیت روان کنندگی استثنایی هستند. آنها بسته به نوع افزودنی‌های مخلوط شده با پایه روغن، عملکردهای تخصصی مانند مقاومت در برابر اکسیداسیون، اصلاح اصطکاک، حفظ ویسکوزیته تحت تغییرات دما، جلوگیری از انجماد روغن در آب و هوای بسیار سرد و کاهش کشش موتور را ارائه می‌دهند.

3. روغن موتور نیمه سنتتیک

روغن نیمه سنتتیک که به آن ترکیبی مصنوعی نیز گفته می‌شود مخلوطی از روغن‌های مصنوعی و معدنی است که برای اثر بخشی بهینه اجزای تشکیل دهنده فرموله شده است. این نوع روغن خاصیت روانکاری سبک روغن معمولی را ارائه می‌دهد در حالی که برخی از ویژگی‌های تخصصی روغن‌های مصنوعی را نیز ارائه می‌دهد. اگرچه این روغن کمی گران‌تر از روغن‌های معمولی است اما مخلوط‌های مصنوعی به طور قابل توجهی ارزان‌تر از فرمول‌های کاملاً مصنوعی هستند.

4. روغن مخصوص خودروهای با کارکرد زیاد

روغن مخصوص خودروهای با کارکرد زیاد برای خودروهایی ایده‌آل هستند که بیش از 150،000 کیلومتر کارکرد دارند. آنها به طور خاص با افزودنی‌هایی فرموله شده‌اند که مشکلات رایج در خودروهای قدیمی و حتی خودروهای جدید با کارکرد زیاد را مورد هدف قرار می‌دهند. اتومبیل‌های قدیمی معمولاً مشکلاتی در زمینه نشت، مصرف سوخت بالا و کاهش عملکرد دارند. این روغن ویسکوزیته بالاتری دارد و دارای سطوح بالاتری از نرم کننده‌های مهر و موم، بهبود دهنده شاخص ویسکوزیته و عوامل ضد سایش است. استفاده از فرمولاسیون صحیح این روغن‌ها می‌تواند عملکرد خودرو را به میزان قابل توجهی افزایش داده و طول عمر موتور را بالا ببرد.

منبع: motor oil